Theo đó, Hội nghị với mục tiêu hành động hướng vào (i) Đảm bảo quyền tiếp cận LTTP an toàn và cân bằng dinh dưỡng cho mọi người; (ii) Chuyển đổi xu thế tiêu dùng theo hướng lành mạnh và bền vững; (iii) Thúc đẩy sản xuất thân thiện với môi trường; (iv) Tăng cường bình đẳng trong chia sẻ giá trị và sinh kế; và (v)Xây dựng khả năng chống chịu trước các tổn thương và cú sốc.
Tiếp sau đối thoại Quốc gia lần thứ nhất, tiến hành vào ngày 15 tháng 6 và 3 cuộc đối thoại kỹ thuật ở miền Bắc, miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long trong tháng 6 và đầu tháng 7; ngày 16 tháng 7 năm 2021, tại Hà Nội Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN-PTN) đã phối hợp với đại diện các Bộ Ngoại giao, Y tế, Tài nguyên và Môi trường (TN-MT), Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) ; LHQ tại Việt Nam và các đối tác quốc tế, các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp, hiệp hội và các bên liên quan, tổ chức Đối thoại quốc gia lần thứ hai của Viêt Nam hướng tới Hội nghị Thượng đỉnh về hệ thống LTTP của LHQ năm 2021.
Nông nghiệp Việt Nam có vai trò đặc biệt quan trọng trong đảm bảo an ninh lương thực, ổn định xã hội và sinh kế cho trên 60% dân số sống ở vùng nông thôn; trong năm 2020, lĩnh vực nông nghiệp Việt Nam đã đóng góp 14,85% vào tăng trưởng GDP của cả nước. Mặc dù chịu tác động nặng nề bởi đại dịch Covid -19, thiên tai và biến đổi khí hậu(BĐKH) song nông nghiệp vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng dương ở mức 2,68%. Ngoài đảm bảo vững chắc an ninh Lương thực cho cuộc sống của gần 100 triệu dân, nông nghiệp Việt Nam còn có vai trò quan trọng trong hệ thống LTTP toàn cầu với kim ngạch xuất khẩu nông-lâm-thủy sản trên 41,5 tỷ USD trong năm 2020 và 6 tháng đầu năm 2021 đạt trên 24,2 tỷ USD,
Tham gia Đối thoại có sự hiện diện của Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh cùng lãnh đạo các Bộ, ngành trung ương, các tỉnh thành phố, tổ chức chính trị xã hôi và đối tác phát triển, Đồng chủ trì Diễn đàn đối thoại còn có Bộ trưởng bộ NN-PTNT Việt Nam Lê Minh Hoan, Điều phối viên thường trú LHQ tại Việt Nam (UNRC) Kamal Molhotra và Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam Carolyn Turk. Qua đó đã thể hiện, Chính phủ Việt Nam đặc biệt coi trọng và cam kết thực hiện việc chuyển đổi, phát triển hệ thống LTTP minh bạch-trách nhiệm-bền vững trong bối cảnh bình thường mới. Trong phát biểu khai mạc, Phó thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh “Chính phủ Việt Nam nhận thức sâu sắc cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia và các tác nhân trong hệ thống LTTP nhằm tạo ra những thay đổi sâu rộng của cả hệ thống. Việc này sẽ giúp Việt Nam làm tốt hơn công tác xóa đối giảm nghèo, đảm bảo an ninh lương thực và dinh dưỡng ở các vùng nông thôn, vùng dân tộc thiểu số và nhóm dễ bị tổn thương, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Ngoài ra, đây cũng là cơ hội để kết nối, phát triển chuỗi giá trị nông sản chủ lực theo hướng minh bạch, trách nhiện và bền vững”
Hệ thống LTTP của Việt Nam rất đa dạng và đang phải đối mặt với nhiều thách thức của một nước chịu ảnh hưởng nặng nề của BĐKH, cần có những hành động cụ thể để đẩy mạnh hợp tác; thúc đẩy hình thành và phát triển hệ thống LTTP thông minh, thích ứng với BĐKH, đảm bảo an ninh lương thực và dinh dưỡng không chỉ đối với người dân cả nước mà cả cho nhu cầu của thế giới. Chính phủ Việt Nam đề cao vai trò của công nghệ số và đổi mới sáng tại trong sản xuất, an toàn thực phẩm, kết nối sản xuất và tiêu dùng, tạo khả năng phục hồi cao các chuỗi cung ứng, hướng đến phát triển bền vững.
Tại cuộc đối thoại lần này, Bộ trưởng Bộ NN-PTN Lê minh Hoan cho rằng “Cần hỗ trợ tổ chức nông dân ở cấp cơ sở làm nòng cốt cho liên kết chuỗi giá trị nông nghiệp, đảm bảo cân đối lợi ích của các tác nhân trong chuỗi, phát triển các hình thức hợp tác công-tư đa dạng để thu hút tư nhân thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị nông sản có trách nhiệm, minh bạch và bền vững. Nhân rộng các sáng kiến của tổ chức nông dân, doanh nghiệp vừa và nhỏ ở cấp cơ sở trong kết nối chuỗi giá trị, đảm bảo tiêu thụ nông sản cho nông dân một cách minh bạch và công bằng, đảm bảo quyền lợi và sức khỏe cho người tiêu dùng, giảm phát thải khí nhà kính, ứng dụng thành tựu của công nghệ 4.0 để phát huy tối đa giá trị đa tích hợp cả về kinh tế, văn hóa, xã hội, cảnh quan và môi trường của nông sản”
Nhấn mạnh vai trò của hệ thống LTTP Việt nam, Kamal Malhotra, Điều phối viên thường trú của LHQ tại Việt Nam nhận định “Việt Nam ngày nay không chỉ đáp ứng đủ về lượng đẻ nuôi sống 100 triệu dân Viêt nam mà còn góp phần đảm bảo an ninh lương thực Thế giới, Tuy nhiên, hệ thống thực phẩm đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn an ninh dinh dưỡng vẫn là vấn đề nan giải do chế độ ăn uống thiếu lành mạnh và thực phẩm không an toàn. Suy thoái môi trường do khai thác tài nguyên quá mức và sử dụng hóa chất ngày càng trở nên đáng báo động. Bất bình đẳng trong phân chia lợi ích, mất khả năng thu hút lao động trẻ, thiếu khả năng kết nối thị trường cũng như khả năng quản trụ sản xuất chế biến và luân chuyển hàng hóa yếu kém, làm giảm khả năng cạnh tranh của ngành nông nghiệp và thực phẩm” Ông cam kết “LHQ tại Việt Nam cùng các đối tác phát triển sẽ đồng hành hỗ trợ Chính phủ Viêt Nam, để chuyển đổi hệ thống LTTP, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu Phát triển bền vững’’
Chia sẻ cùng các đại biểu tham gia, trong phát biểu khai mạc đối thoại, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới (W.B) tại Việt Nam Carolyn Tuck cho rằng “ngành nông nghiệp với tăng trưởng vượt bậc 3 thập kỷ qua đã đóng vai trò trung tâm trong thành công giảm nghèo, an ninh lương thực và bình ổn xã hội của Việt Nam, Từ một nước thiếu ăn, Việt Nam đã trở thành quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới về gạo, cà phê và thủy sản. Tuy vậy, ngành nông nghiệp đang phải đối diện với nhiều thách thức mà nếu không giải quyết tốt sẽ đặt quốc gia vào tình trạng rủi ro không thể hoàn thành các mục tiêu phát triển bền vững. Trước hết, đây là ngành đứng thứ ba về mức độ phát thải khí nhà kính; hai là các hoạt động sản xuất nông nghiệp dễ bị tổn thương bởi BĐKH; và thứ ba, an toàn vệ sinh thực phẩm vẫn là vấn đề lớn đối với sức khỏa cộng đồng và thương mại”. Theo bà, bây giờ là lúc để ngành nông nghiệp tự chuyển đổi sang trạng thái xanh, bền vững và bao trùm hơn, Ngân hàng Thế giới và các đối tác phát triển khác sẵn sàng cộng lực với Chính phủ và khối tư thúc đẩy quá trình chuyển đổi này”
Chuyển đổi hệ thống LTTP để thực hiện và rà soát tính phù hợp của hệ thống theo hướng tiếp cận đa ngành, đa cấp là một nhiệm vụ phức tạp rất cần có sự hợp tác, hỗ trợ và đồng hành của các Bộ ngành, địa phương, đối tác, doanh nghiệp, hiệp hội, tổ chức quốc tế, chuyên gia, nhà khoa học và nhất là đông đảo người dân…
Đối thoại quốc gia kỳ này nhằm chia sẻ kết qủa trao đổi, thảo luân tạị các phiên Đối thoại trước đây để cùng xem xét về những ưu tiên và lộ trình triển khai thực hiện chuyển đổi hệ thống LTTP trong thời gian tới. Đối thoại đã thu hút được sự tham gia đông đảo của các đại biểu là đại diện của các Bộ,ban, ngành, cơ quan nghiên cứu, hiệp hội, tổ chức xã hội dân sự, các đối tác, khu vực tư nhân , Hội nông dân Viêt Nam và các bên liên quan. Hy vọng thành công đối thoại sẽ tao thuân lợi để hệ thống LTTP Việt Nam có sự phát triển đột phá và có những đóng góp quan trọng vào thành công của đối thoại thượng đỉnh toàn cầu trong năm 2021./.
